Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:

Platte daken algemeen.

Voor de volgende onderwerpen ga naar:

algemeen;
een plat dak kan bestaan uit de volgende componenten;
koud, warm dak principe;
het omgekeerd dak principe;
aanvullend isoleren van platte koud-dakconstructies;
het groene dak (daktuinen, etc.)    daktuinen


 

Algemeen:

Uitvoering en keuze bitumineuze-, kunststof- en rubber daken overlaten aan experts, advies vragen bij VEBI-dak, Bureau Dakadvies, etc.

De aansprakelijkheid van de waterdichtheid van de dakbedekking regelen via het bestek
Voorkom mogelijke sneeuwophopingen op daken. Deze lekkagebronnen vallen normaliter niet onder de aansprakelijkheid van de aannemer.

Indien een dakconstructie een te hoog vochtgehalte heeft, kan dit aanleiding geven tot uiteenlopende klachten als rotting en schimmelvorming. Ook kunnen er blazen in de dakbedekking ontstaan ten gevolge van een oplopende dampdruk.
Blijft het vochtgehalte te hoog, dan kunnen kostbare reparaties veelal niet worden vermeden, daarom is een goede detaillering van groot belang.

detaillering dakranden, etc.   onderdeel plat dak details (detaillering dakranden, etc.).

In minder ernstige gevallen zal voornamelijk sprake zijn van onnodige warmteverliezen.
klik hier om naar boven te gaan



 

Een plat dak kan bestaan uit de volgende componenten:

  • De dakbedekking.
    Deze moet waterdicht zijn en is uit dien hoofde zo goed als dampdicht;
  • De dragende ondergrond;

    Voor een dakbedekking is deze dragende functie de hoofdfunctie. Daarnaast kan de dragende ondergrond nog een andere hoofdfunctie hebben, namelijk het structureel onderdeel zijn van de gebouwconstructie.
    Bij het formuleren van de eisen, die men aan dragende ondergronden moet stellen en het ontwerpen ervan, dient men terdege rekening te houden met deze twee hoofdfuncties, die vaak samenvallen.

    Het samenvallen van deze functies is een belangrijke bron van de problemen, die zich bij dakconstructies voordoen.

    Zie voor een voorbeeld van een dak met gescheiden functies naaststaand figuur. (bron: Bouwwereld 1978)

  • De isolatie;
    Naast thermisch isolerend, afhankelijk van de overige te stellen eisen, eventueel ook geluidisolerend en brandwerend.
    dak isolatie   onderdeel isolatie plat dak.
  • Een spouw.
    Al dan niet te ventileren met buitenlucht afhankelijk van opbouw dakconstructie;
  • De dampremmende laag.

  • In theorie dient de dampremmende laag een grotere dampdiffusieweerstand te hebben dan het dakbedekkingmateriaal.
    Aangezien dit in de praktijk niet te verwezenlijken is dient men een dergelijke laag alleen te zien als extra hulpmiddel waardoor een deel van het woonvocht buiten de constructie wordt gehouden. Voorts is de toepassing van groter belang voor het droog houden van een houten dakconstructie dan voor een constructie van steenachtig materiaal, waarvan de dampdifussieweerstand in het algemeen veel groter is.

  • Een plafond;
klik hier om naar boven te gaan


 
koud, warm en omgekeerd dak principe
bron: DIM 1985

Koud, warm dak principe:

Uitgaande van de hierboven genoemde componenten is het in principe mogelijk een dakconstructie op verschillende wijzen te construeren.
Al naar gelang de plaats van de isolatie kennen we de volgende principes;
  • koud dak  (isolatie onder)
  • warm dak (isolatie boven)
  • warm dak (omgekeerd dak)
  • (afbeelding: DIM 1985)

    Een koud dak

    Een koud dak is een dakconstructie, waarbij tussen isolatie en waterkerende laag in principe buitencondities heersen, door de daar toegepaste spouw met buitenlucht te ventileren.

    Een warm dak

    Een warm dak is een dakconstructie waarbij zich tussen isolatie en waterkerende laag géén geventileerde spouw bevindt en de isolatie is aangebracht aan de buitenzijde van de draagconstructie.

    Een omgekeerd dak

    Een omgekeerd dak is een warmdak waarbij de isolatie is aangebracht op de dakhuid.

De dakisolatie kan dus zowel onder de dakconstructie, onder de dakbedekking of op de dakbedekking worden aangebracht.
De vraag is nu aan de orde of alle constructies ook in de praktijk zullen voldoen; m.a.w. zijn er bouwfysische aspecten of zijn er economische factoren, die tegen de toepassing van een bepaalde constructie pleiten?

Wat de plaats van de isolatie betreft, is het materiaal waaruit de dragende constructie is vervaardigd, doorslaggevend. Bij steenachtige materialen moet de isolatie boven de draagconstructie worden aangebracht.
Dit i.v.m. de thermische uitzettingen die anders kunnen ontstaan.
Voor houten draagconstructie zijn alleen de economische aspecten doorslaggevend.
klik hier om naar boven te gaan



 

Het omgekeerd dak principe:

Bouwfysisch gezien is het omgekeerd dak op de meest natuurlijke wijze geïsoleerd. Immers ieder levend wezen draagt de warmte isolerende laag (vacht) bovenop de 'waterkerende'en 'dampregulerende'laag (huid). Ook de vroegere plaggenhutten en ons rieten dak zijn min of meer daken die volgens het zelfde principe functioneren.

Daar bij platte daken regen- en smeltwater op en onder de isolatieplaten zal afvloeien, moeten de volgende eisen aan het isolatiemateriaal worden gesteld:

  • geen vochtopname door de platen via onder en bovenzijde
  • geen aantasting door vorst
  • geen aantasting door micro organismen en/of bacteriën

Omdat water onder de platen komt zal wegstromen en/of verdampen en daarbij warmte aan het dakoppervlak onttrekt, zal de warmte die dit water (in vloeibare of in dampvorm) meeneemt, in rekening moeten worden gebracht bij de berekening van de 'thermische prestatie'van een omgekeerd dak systeem.
klik hier om naar boven te gaan



 
diverse vormen van extra isolatie op bestaande daken

Aanvullend isoleren van platte koud-dakconstructies:

Het principe van de platte koud-dakconstructie is, uitgaande van damptransport uitsluitend door diffusie en een goede ventilatie van de dakspouw bouwfysisch gezien volkomen correct.

De werkelijkheid ligt helaas vaak anders.
De veronderstelling dat het damptransport uitsluitend door diffusie plaatsvindt is vooral door het verdwijnen van de traditionele (gesloten) stucplafonds verleden tijd. Damptransport vindt in de moderne plafonds vooral plaats door stroming via allerlei naden, kieren en overige openingen.
Het resulataat is, dat de naar de dakspouw gevoerde damphoeveelheid aanzienlijk groter is dan in het geval van transportuitsluitend door diffussie.

Een echt betrouwbare spouwventilatie kan bovendien alleen worden bereikt, wanneer het dak een zekere helling heeft, zelfs al is deze beperkt tot enige procenten. Het gevolg hiervan is dat bij een plat dak de ventilatie vrijwel uitsluitend afhangt van de gebouwsituatie, waarbij gebouwvorm, belendende percelen, etc. een grote rol spelen. Dit alles ervan uitgaande, dat er ventilatie-openingen van voldoende grootte zijn aangebracht en onbelemmerde luchtstroming door de dakspouw kan plaatsvinden.

Na uitvoerige praktijkmetingen in de beginjaren 80 zijn de volgende conclusies en aanbevelingen met betrekking tot na-isolatie van koud-dakconstructies opgesteld: Als vuistregel voor het aanvullend isoleren (door plaatsing van extra isolatie en een nieuwe dakdekking of door plaatsing van extra isolatie op de oude dakbedekking) kan men veilig hanteren: aanvullende R 1,0 x bestaande R. Kieren en andere openingen in het plafond dienen zo goed mogelijk gesloten te worden. Het verdient aanbevelingom, nadat de aanvullende isolatie is aangebracht de ventilatie-openingen nog gedurende een jaar open te houden.
 
aanvullend isoleren platte koud-dakconstructies
(artikel bouwwereld november 1985)   aanvullend isoleren platte koud-dakconstructies (artikel bouwwereld november 1985)
 

 

 

 
(maart 2013)
Bij renovatiedaken voor het platte dak zijn de bestaande dakranden vaak een belemmering om het dak met een isolatiewaarde van 3,5 of hoger na te isoleren.

IsoBouw introduceert een renovatie-oplossing waarmee, onder aanpassingen aan de waterkerende detaillering (dakranden, voetlood, etc), hoge isolatiewaarden kunnen worden bereikt.
zie bij de verwijzingen naar externe sites van derden:

 

Na-isolatie koudebrug dakrand:

Voorbeelden uit het Nationaal Isolatie Programma (bouwcentrum 1987)

dakisolatie koudebrug dakisolatie koudebrug
 

 

 

Voor overstekken met dakisolatie kan dakomkleding met isolatie achterwege blijven
mits overstek minimaal 700 mm is en aan onderzijde geisoleerd.
 

 

 


Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 25-11-2013

 

 
klik hier om naar boven te gaan


 

 

 extra informatie behorende bij:
Aanvullend isoleren van platte koud-dakconstructies:
klik hier om naar boven te gaan

artikel uit Bouwwereld 81-nr.24 (november 1985) en DIM (mei 1986):





klik hier om naar boven te gaan