Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:

Daken algemeen.


Het dak dient in de eerste plaats een ruimte af te sluiten en tevens moet het, als klimaatscheidende constructie die de bovenzijde van een gebouw vormt, ons een directe bescherming geven tegen alle mogelijke natuurelementen.
Zie ook    zie  buitenschil algemeen

De gemeentelijke overheid stelt, voor nieuwbouw en bij wijzigingen aan bestaande gebouwen, eisen inzake het aanzien van de plaatselijke bebouwing, zoals goothoogte, dakvorm, dakhelling en voorgevelafmetingen.

Het bouwbesluit stelt uitgebreide technische eisen ten aanzien van de opbouw van daken.

Voor de volgende onderwerpen ga naar:

primaire eisen;
secundaire eisen;
dakvormen;
dakhellingen en dakbedekkingsmateriaal;
dakbedekkingsmateriaal;

Zonnepanelen   zie  het onderdeel "Installaties - W-G-E"
solar dakpannen   zie  het onderwerp "Dakpansoorten"

bliksemafleiders;

mail vereniging eigen huis 20181020


 

Primaire eisen:


  • water en sneeuwdicht;
  • tochtvrij;
  • stormvast.

Bij nieuwbouw en renovatie de aansprakelijkheid van de waterdichtheid van daken regelen via het bestek.
(Indien geen bestek dan e.e.a. regelen via de opdrachtbevestiging.)

De waterdichtheid behoeft niet altijd te worden gegarandeerd door het zichtbare gebruikte materiaal (b.v. oud hollande pannendak op flauwe helling) indien er een secundaire waterdichte laag wordt toegepast.
Met andere woorden architectonisch is (binnen bepaalde grenzen) heel veel mogelijk.

primaire eisen
afbeelding Bouwwereld 1981

sneeuwdicht is een relatief begrip.
Een opeenhoping van sneeuw kan leiden tot tijdelijke onbruikbaar worden van gebouwfuncties en lekkage door smeltwater op onverwachte plaatsen. Dergelijke lekkages vallen buiten de hierboven genoemde normale garantie op waterdichtheid.
klik hier om naar boven te gaan



 

Secundaire eisen:

  • sterkte en stijfheid onderconstructie;
  • bevestiging dakbedekkingsconstructies;
  • gedrag bij brand (minimaal vliegvuurproef);
  • branddoorslag en brandoverslag;
  • bescherming tegen geluid van buiten
  • goed bestand tegen atmosferische invloeden   (luchtverontreiniging);
  • evenwichtige vochthuishouding   (vochtopeenhoping, d.w.z. inwendige condensatie bij een dampdichte dakbedekking);
  • afvoer hemelwater;
  • thermisch isolerend (warmteweerstand);
  • akoestisch isolerend
  • temperatuurfactor (vermindering kans op inwendige condensvorming);
  • prijs: (een plat dak is goedkoper dan een hellend dak).
klik hier om naar boven te gaan


 

Dakvormen:

Deze zijn legio en door de nieuwe technische en moderne materialen nog steeds groeiende.
De keuze van de dakvorm welke plat, hellend, gebogen of amorf kan zijn wordt bepaald door:
  • het architectonisch beeld van de ontwerper;
  • de bouwkundige kosten;
  • de eventuele eisen van derden (welstand, monumenten, bebouwingingsvoorschriften, etc.;
  • en het feitelijk gebruik van de ruimte onder het betreffende dak.
Bij het kiezen van een dakvorm is het gebruikelijk functionele en esthetische eisen voorop te stellen.
Het maken van kostenberekeningen van de alternatieven maakt een keuze ook financieel verantwoord.
Het maken van keuzeberekeningen voor alternatieve dakvormen is alleen mogelijk op basis van projectgebonden gegevens.

  • plat dak
  • lessenaardak
     = plat dak met zichtbare afschot naar een kant
  • luifeldak
    = dak boven b.v. ingang met helling naar een van de vier zijden
  • zadeldak
    = dak met twee schilden
  • schilddak
    = dak met boven alle gevels dakvlakken
  • tentdak
    als schilddak, doch alle hoekkepers komen samen in een punt
  • torendak
    als tentdak, doch steiler
  • mansarde dak
    = geknipt of aangekapt (gebroken) dak
  • zaagdak (sheddak)
    = dak in tandsgewijze vorm met lichtkant aan noordzijde
  • boileaudak
    als zaagdak maar kanteelvormig
  • koepeldak
    = gebogen dakvlak
  • cilinderdak
    = gebogen dakvlak
  • schaaldak
  • hangdak
  • kameeldak
    = dak schuurgedeelte bij boerderijen hoger opgetrokken dan dak van huis
  • dak met wolfseinden
    als schilddak, maar schildeinden niet op dezelfde hoogte
  • dak met uilebord
    schilddak met verticaal bord boven in de nok voor ventilatie en licht
  • etc.

klik hier om naar boven te gaan


 

Dakhellingen en dakbedekkingsmateriaal:

Let op!
Dergelijke tabellen zijn tijdsgebonden.
Bouwmaterialen, bouwhoogten, dakafmetingen en de manier van bouwen zijn sindsdien veranderd, maar voor de doe-het zelver is het een aardig uitgangspunt. Maar als je iets anders wil, met de juiste middelen en vindingrijkheid is heel veel mogelijk.
klik hier om naar boven te gaan



 

Dakbedekkingsmateriaal:

Afhankelijk van de dakhelling komen o.a. de volgende onderstaande materialen voor de dakhuid voor.

Dakbedekking schuine daken:    zie  verder bij het onderdeel schuin dak.

  • keramische pan holle pan
  • Hollandse pan
  • verbeterde Hollandse pan
  • opnieuw verbeterde Hollandse pan
  • Romaanse pan
  • etc.
  • keramische pan vlakke pan
  • tuile du nord
  • kruispan
  • muldenpan
  • Rijnlandse pan
  • etc.
  • betonpan
  • glazen dakpan
  • shingles/leien:
  • natuursteen leien
  • bitumineuze leien
  • houten leien
  • metalen leien (zink. koper, etc.) (losangedak)
  • abc leien * (Alleen op bestaande gebouwen. Mogen niet meer worden gebruikt cq hergebruikt.)
  • riet / stro:
  • golfplaten:
  • bitumineuze golfplaten
  • kunststof golfplaten
  • metalen golfplaten (verzinkt staal, aluminium, etc)
  • abc golfplaten * (Alleen op bestaande gebouwen. Mogen niet meer worden gebruikt cq hergebruikt.)
Dakbedekking vlakke daken:    zie  verder bij het onderdeel plat dak.
  • bitumineuze daken (geplakt in banen / vloeibaar)
  • kunststof dakbedekking
  • rubber dakbedekking
  • metalen dakbedekking (zink, koper, lood, etc) (roevendak, felsdak)
  • glasdaken
  • steenachtige dakbedekking (tegels dakterrassen, etc)
  • hout (dakvlonders)

Bijzondere dakbedekkingen:

  • luchtkussens
    zie voor voorbeeld van een luchtkussendak Villa Arena Amsterdam (producent luchtkussens http://www.skyspan.com)
klik hier om naar boven te gaan


 

Bliksemafleiders:

Een bliksemafleider is een installatie die dient om schade door blikseminslag te voorkomen.
zie  het onderwerp "Bliksemafleiders" behorende bij het onderdeel "installaties - brandpreventie".

bron:   http://www.riet.com/het_rieten_dak/zekerheid/bliksem.html
Bij de afweging om een bliksemafleidingsinstallatie te plaatsen op een rieten dak zijn twee aspecten van belang :
De kans op inslag en de gevolgen van die inslag. Als gekeken wordt naar de kans van bliksem inslag dan kan een pand met een rieten dak vergeleken worden met elk ander soortgelijk pand.
De gevolgen van een inslag in een traditioneel gebonden rieten dak kunnen echter desastreus zijn, bij een schroefdak is dit waarschijnlijk niet het geval.

De spouw tussen riet en onderconstructie ontbreekt hier:    Vuur in het rietpakket kan door de harde scheiding tussen binnen en buiten geen lucht (zuurstof) van onderen aanzuigen, het vuur smeult hierdoor meer dan dat het brandt. De inslag zelf zal een schade veroorzaken maar daar zal het vaak ook bij blijven.
 

Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 03-01-2020 (verwijzing naar solar dakpannen 13-11-2022)

 

 
klik hier om naar boven te gaan