Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
Open haarden en houtkachels.
Voor de volgende onderwerpen ga naar:
open haarden;
ontwerp details en materiaaltoepassing;
klapdeurtjes openhaard (de houtkachel);
de pelletkachel;
Algemeen:
Samen op een koude winterdag gezellig rond een knisperend houtvuurtje kruipen is voor velen een fijne situatie.Veelal is het sfeeraspect van de zichtbaarheid van de vlammen de enige functie van belang, maar als je hiervan houdt dan heb je aan een open haard genoeg.
Wil je echter ook bijverwarmen dan valt de open haard af. Slechts 10-15% van de warmte komt het huis in, de rest verdwijnt door de schoorsteen naar buiten.
De warmte-opbrengst is met het afsluiten van de open haard te verhogen naar 50-75%.
Bij een moderne, gesloten houtkachel ligt de warmte-opbrengst op 70-80% en de
pelletkachel heeft een warmte-opbrengst van ca 85%.
Houtstook:
Zachte houtsoorten zoals berken, linden en populieren en naaldhoutsoorten branden snel met en levenige vlam en geven weinig gloed.Naaldhout is harsrijk, knispert en springt; bescherming tegen vonken is dan ook nodig.
Hardere houtsoorten zoals beuken, eiken en fruitbomen branden rustig en blijven lang nagloeien
Berken en fruitbomenhout geven een aangename geur.
etc.
Stook volgens de Zwitserse methode (omgekeerd stoken):
Plaats eerst kruislings dikke blokken hout en leg daar eveneens kruislings dunne blokken aanmaakhout op met een dikte van zo'n drie centimeter.
Dek de stapel af met sprokkelhout en een aanmaakblokje daartussen. Deze stookmethode zorgt voor minder aanslag in de schoorsteen. (bron: Eigen Huis Magazine 10-2022)
Over de nadelige totaal effecten van houtstook op de luchtkwaliteit is nog veel niét bekend. Vaststaat wel dat bij brandend hout schadelijke stoffen, waaronder fijnstof, vrijkomen die in bepaalde hoeveelheden schadelijk zijn voor de gezondheid. Voorkom daarom overlast en stook verstandig.
De open haard heeft de slechtste verbranding en daardoor verreweg de meeste uitstoot
Pelletkachels stoten de helft minder fijnstof dan open haarden en houtkachels en zijn daardoor met het oog op milieu en de gezondheid de verstandigste keuze.
Regelgeving:
Sinds begin 2022 moeten nieuwe kachels voldoen aan de Europese Ecodesign-richtlijn voor hout- en pelletkachelsDeze richtlijn bevat o.a. normen voor rendement en uitstoot van fijnstof.
Bestaande oude kachels (en zeker de antieke) voldoen dus niet aan deze norm.
Open haarden.
|
Open haarden zijn verwarmingstoestellen
- die een zodanige vorm en opstelling hebben, dat het vuur zichtbaar is; - waarvan de verbrandingsruimte in open verbinding staat met het te verwarmen vertrek; - die gestookt worden met hout of andere vaste brandstoffen. Een open haard veroorzaakt hoofdzakelijk stralingswarmte.
Afmetingen en benamingen.(bron NBD)
|
|
De juiste werking van een open haard is mede afhankelijk van de stookruimte, de stralingsopening en het rookgasafvoerkanaal. De hoogte van de stralingsopening bedraagt bij "normale" afmetingen van vertrek en open haard 3/4 van de breedte van deze opening. De diepte van de stookruimte is ongeveer 1/2 van de breedte van de stralingsopening en meet meestal 450 tot 600 mm. De zijwanden worden onder een hoek van 20° gezet en de rugwand helt vanaf 1/3 van de de stralingsopening ca 200 mm naar voren. De stookbodem ligt ca 350 mm boven de vloer.
|
De open haard heeft 2 functies die moeilijk combineerbaar zijn.
Namelijk het afgeven van zoveel mogelijk warmte en het verhinderen dat rookgassen in het vertrek komen. Alleen wanneer er een voldoende en constante onderdruk in het rookgasafvoerkanaal in stand gehouden wordt, zullen de rookgassen buiten het vertrek blijven. Dit is op verschillende manieren te bereiken, waaronder naast het open raam de methode met een openhaard haard ventilator. 0verleg met kenners blijft bij beide methoden een vereiste. Zie de verwijzing bij de externe sites van derden |
|
Voor het verwijderen van de as zijn 3 opties:
Ontwerp details en materiaaltoepassing:
Ontwerpdetails:
Vuur heeft lucht (zuurstof) nodig voor de verbranding en om de gewenste trek te verkrijgen.De luchthoeveelheid, nodig om de trek in stand te houden is afhankelijk van de grootte van de stralingsopening.
Een vuistregel hiervoor is: stralingsopening in cm² = aangezogen lucht per uur in m³/10
Eenvoudige maatregelen t.a.v. de bevordering van luchttoevoer zijn het ventileren van het vertrek door het openen van een raam of het aanbrengen van een ventilatiespleet onder een deur van een ruimte waar verse aanvoerlucht voorradig is. Daarbij kunnen hinderlijke tochtverschijnselen ontstaan. Speciale luchttoevoersystemen zijn derhalve veelal gewenst.
Materiaal:
Alle bouwelementen van open haarden moeten, afgezien van sommige schouwelementen, samengesteld zijn uit niet brandbare en vormvaste materialen welke bestand zijn tegen hitte zoals:- steenachtige materialen waaronder hittebestendige beton, chamotte klinkers, natuursteen;
- en metalen.
Te denken hierbij aan het materiaal gebruik van de vloer(bedekking) in de nabijheid van de open haard. De samenstelling van de wand waartegen of waarin hij wordt geplaatst, etc.
Wanneer het opwekken van warmte-energie mede van belang is dan dient, omdat er hoofdzakelijk stralingswarmte wordt afgegeven, het vermogen tot opnemen van warmte van de toegepaste materialen zo groot mogelijk te zijn. Hierdoor zal een constantere warmte afgifte mogelijk zijn.
éénzijdige stralingsopening:
|
|
tweezijdige stralingsopening:
|
|
driezijdige stralingsopening:
|
|
vierzijdige stralingsopening:
I.v.m. de trekgevoeligheid van dit haardtype moet voor een ruim rookgasafvoerkanaal worden gekozen. De kap boven de stookbodem moet een oppervlak hebben die ca 2.5 x zo groot moet zijn als de stookbodem zelf en hij mag er niet te hoog boven hangen. |
De klapdeurtjes openhaard (de houtkachel).
bron en afbeeldingen: (Ruud Rook 1981)
afgebeelde houtkachels Godin Colonial, Rais, Munke, Cé-Al Pejse
De klapdeurtjes open haard is een type voorzetkachel, die met de deurtjes open als open haard kan branden en met gesloten deurtjes als kachel kan worden gestookt.
Afhankelijk van het gebruiksdoel zijn er diverse houtkachels in de handel.
| Een bestaande open haard met een één- of tweezijdige stralingsopening is in principe eenvoudig te upgraden met een gesloten inzethaard; ook wel inbouwcassette genoemd. Daarmee wordt de oospronkelijke open haard een gesloten haard met een beter verbrandingsproces, waardoor de warmte-opbrengst hoger is en de uitstoot van schadelijke stoffen lager. |
|
De pelletkachel.De pelletkachel is vernoemd naar zijn brandstof de pellet die geautomatiseerd verbrand worden.Het is dus onbehandeld en zuiver hout en bevat geen bindmiddel of lijm. Door de hars in het hout kan het zaagmeel, onder hoge druk in de pellet (korrel) worden geperst en vormt het een mooi compact geheel: de pelletkorrel! en behoudt het zijn vorm. De pelletkachel heeft een ingebouwd reservoir voor pellets. Deze worden vanuit dat reservoir mechanisch naar de vuurkorf getransporteerd (b.v. door middel van een wormschroef). In de vuurkorf worden de pellets automatisch ontstoken met behulp van een gloeispiraal en gedoseerde luchttoevoer. Afhankelijk van de gevraagde warmte regelt de pelletkachel de snelheid van aanvoer van pellets en de luchttoevoer. De rookgassen worden met een ventilator naar buiten geblazen. |
|
Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 25-12-2017 (04-03-2023 algemeen)
