Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:

Centrale verwarmingsinstallatie.

Voor de volgende onderwerpen ga naar:

algemeen;
hoeveel warmte is er nodig;
installatieschema;
de onderdelen van de installatie;
de radiator;
de convector;
vloerverwarming;



 

Algemeen:

In Holland staat een huis van J,C. Alders (1943)

Onder centrale verwarming verstaan we de verwarming waarbij de verbranding van de brandstof plaatsvindt in het verwarmingsapparaat dat op een centraal gelegen plaats staat. Van daaruit wordt de warmte, met behulp van een circulatiepomp, door middel van water naar de diverse vertrekken geleid en via radiatoren, convectoren of roosters afgegeven aan de omgeving. Het (deels) afgekoelde water wordt weer teruggevoerd naar de ketel om, afhankelijk van de vraag, opnieuw te worden verwarmd

De verbranding kan centraal plaats vinden (stadsverwarming, etc) of plaatselijk (de cv ketel op zolder).

noot!
   zie   het onderwerp energiebalans behorende bij dit onderdeel.
klik hier om naar boven te gaan



 

Hoeveel warmte is er nodig ?:


Een warm gestookt gebouw (huis) geeft warmte af aan de koudere buiten omgeving. De warmte die hierdoor verloren gaat moet door de verwarmingsinstallatie aangevuld worden.
De benodigde warmtehoeveelheid hangt af van de inhoud van het te verwarmen vertrek en de gewenste maximum temperatuur. Door het warmteverlies per vertrek uit te rekenen vinden we de warmtehoeveelheid (en daarmee hun grootte) die de daar opgestelde radiatoren of convectoren op moeten kunnen brengen.

Uitgangspunten van de meeste berekeningen zijn de benodigde Watts per m3 ruimteinhoud onder extreme omstandigheden zoals bijv. strenge vorst van -10ēC.

Let op!   Dit zijn uitgangspunten, dus geen wet.
Een dikke trui bij strenge vorst verkleint de grootte van de radiator behoorlijk.

Situatie jaren 70 / 80:

badkamer24ēC93 W per m3 ruimteinhoud
woon/studeerkamer22ēC85 W per m3 ruimteinhoud
keuken20ēC77 W per m3 ruimteinhoud
slaapkamer18ēC70 W per m3 ruimteinhoud

Afhankelijk voor de situatie dient het benodigde vermogen met de volgende waarden te worden aangepast:

  • Bij goed geīsoleerde muren moet 10% van het berekende vermogen afgetrokken worden.
  • Bij oude of slecht geīsoleerde woningen moet 15% bij het berekende vermogen opgeteld worden.

  • Bij hoek- en vrijstaande woningen moet er 10% bij het berekende vermogen opgeteld worden.

Situatie 2015:

De maximale warmte-afgifte van de verschillende typen en formaten radiatoren en convectoren zijn bekend, zodat het kiezen van de juiste afmetingen niet moeilijk is.
Hetzelfde principe geldt overigens ook voor het bepalen van de afstand tussen de slangen van vloerverwarming, etc.

Het warmteverlies van alle vertrekken bij elkaar geeft de hoeveelheid warmte die de ketel (ketelcapaciteit) moet kunnen leveren.
klik hier om naar boven te gaan



 

Installatieschema:

Zijn de vereiste grootte en capaciteit van zowel ketel als verwarmingselementen bekend, dan moet de totale installatie ingedeeld worden.

Allereerst wordt bekeken waar de ketel de gunstigste plaats heeft.
Door plaatsing van de ketel zo hoog mogelijk op zolder onder het dak kan met een korte rookafvoer worden volstaan.
Uiteraard is deze plaats ook afhankelijk van de route van de overige aanvoer- en retourleidingen. Door de leidingen zoveel mogelijk in de hoeken te laten lopen met zo min mogelijk horizontale vertakkingen, vallen de leidingen vaak voor een groot gedeelte uit het zicht.

Komen de leidingen van boven dan spreken we over een bovenverdeling, komen ze van onder dan noemen we het een onderverdeling.

Bij het ontwerpen van een installatie moet zoveel mogelijk worden vermeden worden dat eventueel toe te passen gordijnen voor de radiatoren of convectoren komen te hangen, daar de opstijgende lucht achter de gordijnen niet meedoet aan de warmte circulatie.
klik hier om naar boven te gaan



 

De onderdelen van de installatie:

  • de ketel;
  • de circulatiepomp;
  • het expansievat;
  • retour- en aanvoerleidingen;
  • de radiatoren en convectoren;
  • de eventuele vloerverwarming;
  • de eventuele wandverwarming;    zie   ook het onderdeel warmtemuren.
  • de thermostaat.

condenswater Elke CV-ketel waarop leidingen en radiatoren of convectoren worden aangesloten, werkt volgens onderstaand principe: De brander van de ketel verwarmt het water in de ketel; dit hete water wordt d.m.v. een circulatiepomp via de leidingen naar de radiatoren of convectoren gevoerd. Deze staan de warmte af aan de te verwarmen lucht. Het afgekoelde water gaat terug naar de ketel om weer verwarmd te worden. Door de toepassing van een circulatiepomp kunnen de leidingen en radiatoren kleiner worden uitgevoerd dan vroeger bij de ledenradiatoren gebruikelijk.

In de nabijheid van de ketel is een drukexpansievat benodigd om uitzetting van het water bij de wisselende temperaturen op te vangen.

Let op!
Bij HR-toestellen wordt permanent condenswater gevormd. Dit moet worden afgevoerd middels een sifon op de afvoer van het riool.

Situatie 2018:
Zoals vermeld bij algemeen komt aan het stoken op gas een einde. Wanneer dat is, verschilt per gemeente en per woonwijk, maar sowieso over drie decennia. Het is de bedoeling dat in 2050 niemand in Nederland nog kookt en stookt op aardgas. Dit is een gevolg van het Klimaatakkoord dat 195 landen in 2015 in Parijs sloten.
zie extra
De vraag in de toekomst wordt derhalve:
Wat doe je met je cv als de huidige ketel aan het einde van zijn levensduur is ?

Bij de radiator wordt de warmteoverdracht verkregen door straling (= radiatie).
Bij de convectoren wordt de langsstromende lucht verwarmd en zal zich zo door de ruimte verspreiden (= convectie).

ontluchting ontluchting Lucht in leidingen en radiatoren vermindert de warmte-afgifte van de radiatoren en convectoren, versnelt de inwendige roestvorming, veroorzaakt vaak hinderlijke geluiden (borrelen) en is slecht voor de pomp.
Omdat lucht zich verzamelt in de hoogste punt van de leidingen en radiatoren dient hier een ontsnappingsmogelijk in de vorm van een ontluchtingsventiel aangebracht te worden.. De lucht wordt geloosd door het ventiel te openen totdat er water uitkomt.
Niet alle lucht hoopt zich op in de hoogste punten, een deel blijft circuleren in de vorm van gasbelletjes. Zij moeten onderschept worden in een dikke verticale buis met een ontluchtingskraantje (luchtpot genaamd)
 

Temperatuur regeling:
Het aan- en afslaan van de cv-ketel wordt geregeld door de thermostaat die meestal in de woonkamer aan de muur hangt en met een kabeltje aan de cv-ketel is verbonden.
De radiatoren in alle andere vertrekken kunnen voorzien zijn van een thermostaatknop, waarmee je kunt intellen hoe warm het maximaal mag worden in dat betreffende vetrek. Opwarmen gebeurt echter alleen als de cv-ketel wordt aangezet via de centrale thermostaat.

Hangt de thermostaat in een kamer met vloerverwarming, dan kan dat een probleem geven:  als de vloer eenmaal op temperatuur is, koelt hij maar heel langzaam af, waardoor de ketel lange tijd niet brandt en waardoor de andere vertrekken niet kunnen worden opgewarmd.

Energielabel:
bron:  http://www.cobouw.nl/nieuws/w-installatie/2015/05/21/europa-verbant-vr-ketel
Verwarmingssystemen en -producten moeten vanaf 26 september 2015 beantwoorden aan de ErP-richtlijn 2015. Dat houdt in dat ze voorzien zijn van een energielabel en beantwoorden aan nieuwe Europese eisen op het vlak van energieverbruik.
klik hier om naar boven te gaan


 

De radiator:

  • kolom- (leden)radiator
  • paneel- (plaat)radiator
De gietijzeren ledenradiator lijken meer warmte af te geven dan de modernere plaatradiator, doch schijn bedriegt. De opwarmtijd van plaatraditoren is korter dan die van ledenradiatoren. Plaatradiatoren voelen afhankelijk van de ruimtetemperatuur afwisselend warm of minder warm aan. Ledenradiatoren daarentegen koelen minder snel af, het verschil is daardoor minder te voelen.

afbeeldingen Acova radiatoren (ca 1980)
Van links naar rechts:  voor het raam de ledenradiator,  vrijstaand de paneelradiator en als plintverwarming de convector.
klik hier om naar boven te gaan



 

De convector:

De convector is opgebouwd uit één of mer stalen buizen, door stalen ribben omgeven. Het water dat door de buizen stroomt geeft zijn warmte af aan de ribben. Hierdoor zal de lucht tussen de ribben sterk worden verwarmd en op opstijgen.

    Men onderscheidt twee type convectoren, nl:
     

    convector in omkasting

  • de convector in een omkasting;
  •   convector in vloer
  • de convector voor inbouw in vloeren.
klik hier om naar boven te gaan


 

Vloerverwarming:

Zie hiervoor de betreffende sites op internet.

bron:  Stichting voorlichtingscentrum natuurteen (jaren 80)

Aantekening algemeen:
Vloerverwarming leidt soms tot klachten. Die komen voort uit de traagheid van het systeem.
Voor bewoners met een continue warmtevraag is vloerverwarming een prima techniek, bijvoorbeeld ouderen, maar voor andere doelgroepen niet.
 

Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 15-12-2019

 

 
klik hier om naar boven te gaan


 

 

 extra informatie behorende bij:
De onderdelen van de installatie:
klik hier om naar boven te gaan

Wat doe je met je cv als de huidige ketel aan het einde van zijn levensduur is ? :


1   Aansluiten op de stadsverwarming, indien aanwezig, is de meest eenvoudige oplossing. Andere oplossingen zijn complexer. De promotors weten het wel te vertellen, maar bij echte problemen haken zij af.
Je huis isoleren is zo'n toverwoord. De voorbeelden waarmee zij aankomen gaan alleen op voor de late na-oorlogse woningbouw. Alles wat daarvoor zit is voor hun niet rendabel c.q. uitvoerbaar. (geen spouwmuren, geen kruipruimte, etc.)
Naast de wel uitvoerbare isolerende oplossingen (zoals extra isolerend glas, etc.) is teruggaan in de tijd en wonen zoals vroeger bij dit soort panden logischer. Ofwel, herinvoer de kamer en suite en verwarm alleen de ruimte waarin je het meest vertoeft (maar dan wel op een eigentijdse manier).
2   Een nieuwe hoogrendements (hr) cv-ketel aanschaffen.
Een nieuwe hr-ketel is een logische keuze voor mensen met een beperkt budget en mensen wiens huis slecht geīsoleerd is, omdat (veel) duurzame installaties in een huis met kieren niet rendabel zijn.
Er verandert bij deze oplossing dus niets.

3   Naast het aanschaffen van een nieuwe cv-ketel er een hybride warmtepomp bij nemen.

4   De zelfstandige warmtepomp.

Voor de hybride en zelfstandige warmtepomp    zie   het onderwerp warmtepomp behorende bij dit onderdeel.
Welke pomp je het beste kunt kiezen hangt af van budget en ruimte in en om huis.
klik hier om naar boven te gaan