Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:

Isolatiematerialen.

Voor de volgende onderwerpen ga naar:

algemeen;

minerale en kunststof isolatiematerialen;
ecologische isolatiematerialen;



 

Algemeen:

Wie wil isoleren vindt hiervoor bij de bouwmarkt een keur aan materialen;   steenwol, glaswol, pur, pir of piepschuim. Dit zijn voorbeelden van minerale en kunststof isolatiematerialen. Isoleren met natuurproducten, zoals bijvoorbeeld vlas en hennep, kan echter ook.

Dit is niet van de laatste tijd. Reeds in het begin van de 20e eeuw was zeegras, voor mensen die het konden betalen, al een gebruikelijke isolatie.
Bij renovatie / restauratie kom je dit soms boven stuc op riet plafonds nog tegen.
zie extra  Zeegras op de Veluwe (artikel uit tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).

De werking van een goede isolatie is altijd (op een enkele uitzondering na zoals het principe van de thermokussens van Tonzon) gebaseerd op ingesloten lucht binnenin het isolatiemateriaal. Deze isolatiematerialen zijn daarom altijd luchtig van substantie.
(  zie   voor principe Tonzon zie "Isolatie van bestaande begane grondvloeren" bij het onderdeel "Vloeren divers".  )

In principe geldt: een ideaal isolatiemateriaal voor alle toepassingen bestaat niet.
Vaak doen de afzonderlijke criteria elkaar concurrentie aan.
Het is daarom belangrijk om, eventueel in samenspraak met een bouwfysicus, een zorgvuldige afweging en keuze te maken.
klik hier om naar boven te gaan



 

Minerale en kunststof isolatiematerialen:


Isolatie dekens en vilt:

Deze worden vooral gebruikt voor warmte-isolatie in dakconstructies en muren.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen minerale wol (minerale-synthetische isolatiematerialen) zoals glas- en steenwol
en ecologische (plantaardig en dierlijke) isolatiematerialen

Glaswol wordt gemaakt van glasscherven en steenwol van vulkanisch gesteente.
Voor de ecologische isolatiematerialen zie hieronder bij het daarover gaande subonderwerp.

Glas- en steenwol zijn perfect bestand tegen vuur en worden veel toegepast op daken met een stalen of houten ondergrond.
De thermische geleiding = ca 0,04 W/mK.

EPS en XPS isolatie platen:

EPS isolatieplaten:
De naam EPS staat voor 'geëxpandeerd polystyreen' en is bij het grote publiek o.a. bekend als PS-Hardschuim, piepschuim of tempex.
Het materiaal is een kunststof met een gesloten celstructuur en bestaat voor 98% uit stilstaande lucht en voor 2% uit polystyreen.
Het kan b.v. buiten worden gebruikt als integrale gevelisolatie en achter beluchte gevels of binnen als isolatie tussen dakbalken en plafond. Voor daken moet altijd een brandvertragende kwaliteit worden toegepast.
Algemene eigenschappen EPS
Wordt veelal toegepast bij betonnen dakvloeren en op staaldaken. Verkrijgbaar in vlak en afschot en is meestal gecacheerd met gebitumineerd glasvlies en kan onder de waterdichte dakbedekking worden toegepast volgens het 'warm dak'-principe.

Verkrijgbaar in verschillende klassen, ingedeeld naar drukvastheid.

XPS isolatieplaten:
XPS staat voor 'geëxtrudeerd polystyreen'.
Het heeft een gesloten celstructuur en is zo goed als ongevoelig voor wateropname en wordt daarom vaak gebruikt voor de buitenisolatie van keldermuren en voor isolatie van platte daken volgens het omgekeerd dak-principe boven de waterdichte dakbedekking.

Het heeft een hoge drukvastheid en kan worden gebruikt bij dakterrassen en andere zwaar belaste daken, zoals parkeerdaken.
(Er zijn echter geen afschotplaten leverbaar, afschot in de constructie is derhalve een voorwaarde.)
De thermische geleiding = ca 0,02 W/mK.

Thermohardende platen en schuim:

PUR isolatieschuim:
Polyurethaanschuim uit een spuitbus wordt hoofdzakelijk toegepast daar waar kleine holle ruimtes afgedicht moeten worden aen voor het isoleren en stabiliseren van raam-en deurkozijnen in muren.
Polyurethaan (PUR) is gevoelig voor UV-straling en moet hiertegen worden beschermd.

PUR hardschuimplaten:
PUR hardschuimplaten voor dakisolatie (ook wel PU dakisolatie genoemd) zijn aan twee zijden afgewerkt met gebitumineerd glasvlies.
De thermische geleiding = ca 0,028 W/mK.
Door de komst van PIR-isolatie wordt deze isolatie steeds minder toegepast.

PIR hardschuimplaten:
Net als PUR isolatieplaten worden PIR isolatieplaten ook vervaardigd van kunststofschuim.
Maar niet van polyurethaan maar van polyisocyanuraat. Hierdoor is de brandveiligheid beter dan dat van PUR.
De PIR isolatieplaten zijn aan twee zijden afgewerkt met alufolie.
De thermische geleiding = ca 0,023 W/mK.

Resolschuim:
Hardschuim isolatieplaten, op basis van aardolie.
Door de fijnere structuur van het materiaal hebben deze platen een hogere brandweerstand en een lagere warmtegeleidingscoëfficiënt (0,018 tot 0,021 W/mK, afhankelijk van het product) dan polyurethaan.

Cellulair glas:

Cellulair glas (bekend onder de merknaam foamglas) is een minerale wol dat wordt gemaakt uit een mengsel van glasafval, kwartszand, veldspaat, soda, dolomiet, ijzererts en mangaan. Het heeft, vergeleken met PUR en PIR, een niet zo`n hoge isolatiewaarde.

Cellulair glas is een isolatiemateriaal dat vooral gebruikt wordt voor dakisolatie omdat het onbrandbaar is. Brandvoortplanting en rookontwikkeling via de isolatie zullen niet optreden.
Tevens is dit materiaal water- en dampdicht, waardoor het aanbrengen van een dampremmende laag achterwege kan blijven.
Door de gesloten structuur en het ontbreken van organische bestanddelen biedt cellulair glas geen voedingsbodem aan ongedierte en is niet vatbaar voor de inwerking van micro-organismen. Ook zuren en organische oplosmiddelen hebben geen invloed op de kwaliteit.
Tenslotte heeft dit materiaal een zeer hoge druksterkte en een zeer lage uitzettingscoëfficënt.

Bitumen vermiculite:

Vermiculite is een aan mica verwant materiaal met een gelaagde structuur, welke door verhitting wordt gefolieerd tot een harmonicavormig korrelisolatiemateriaal.

Gebitumineerd vermiculite is een droog verwerkbaar en gebruiksgereed korrelisolatieproduct voor partiële of algehele egalisatie van vloeren en het op afschot brengen van platte daken.

Gebitumineerd vermiculite is uitermate geschikt voor het uitvullen van kleine oneffenheden op platte daken.
Grotere oppervlakken op platte daken kunnen ook uitgevuld worden door de Gebitumineerd vermiculite te mengen met warme bitumen.

I.p.v. perlite, zoals op de foto uit 1991 is vermeld, wordt thans vermiculite gebruikt.
Voor het verschil tussen perlite en vermiculite zie de beschrijving op de website van de leverancier (www.reppel.nl)

Overige isolatie produkten:

waaronder o.a. een groep flexibele isolatiematerialen die werken volgens het reflectie principe, zoals:

Radiatorfolies: Bij vrijwel alle radiatoren gaat een groot gedeelte van de afgegeven warmte verloren via de buitenmuren.
Door het aanbrengen van reflecterende radiatorfolie die op de muur of tegen de radiator aan geplakt kan worden geplakt kan dit worden voorkomen.

Luchtkussenfolies: Zoals Alkreflex 2L-2 welke is samengesteld uit twee lagen luchtkussenfolie welke is afgewerkt met een laagje gecoate aluminium folie aan beide zijden.
In combinatie met een extra aan te brengen luchtspouw van ongeveer 20 mm aan beide zijden, biedt het een optimale isolatiewaarde door de reflectie van de stralingswarmte.

Thermokussens: Thermoskussens is een isolatiemateriaal bestaande uit verschillende lagen reflecterend folie.
De kussens zijn gevuld met lucht en worden in lange banen aan de onderkant van de vloer, het plafond van de kruipruimte, bevestigd. Ze worden vervolgens afgesloten met dubbelzijdig tape.
De stilstaande lucht voorkomt het lekken van warmte naar de kruipruimte. De reflecterende folie op zijn beurt weerkaatst warmtestraling terug naar de vloer.
Op die manier wordt warmteverlies voorkomen. klik hier om naar boven te gaan



 

ecologische isolatiematerialen:

Voor schapenwol, kurkkorrels, etc. Zie ook de verwijzingen naar externe sites van derden.

Stro:

zie   hiervoor het onderwerp "Stro- leembouw en hergebruik van materialen"
van het onderdeel "constructietechniek - traditioneel + divers".

Vlasisolatie:

Vlasisolatie wordt vervaardigd uit het restmateriaal dat ontstaat bij de productie van linnen.

Vlas is een herwinbare grondstof met een korte groeifase die biologisch afbreekbaar is. Doordat er bij de groei nauwelijks kunstmatige meststoffen en bestrijdingsmiddelen noodzakelijk zijn, is vlas erg milieuvriendelijk en kent daarmee een positieve CO2 balans.
Vlas kan 20 procent van het eigen gewicht aan vocht opnemen en weer afgeven wat een gunstig effect heeft op het binnenklimaat. Het is echter niet geschikt voor isolatie van de kruipruimte.

Hennepisolatie:

Hennep is erg geschikt als isolatiemateriaal en 100% puur natuur. Het heeft van nature een zeer sterke vochtregulerende werking.
Bij vochtopname blijft de isolerende werking ongeveer hetzelfde. Het is daarom uitermate geschikt als isolatiemateriaal zonder damprem of extra folie tegen vocht. Het opgenomen vocht wordt namelijk heel geleidelijk afgegeven en beïnvloedt daardoor de luchtvochtigheid nauwelijks. Het zorgt daarom voor een aangenaam en gezond leefklimaat in huis.
Tegelijkertijd is deze vochtopname een nadeel van hennep. Het is kwetsbaar voor vocht en moet dus niet op hele vochtige plekken worden gebruikt. Het is daardoor niet geschikt voor isolatie van de kruipruimte.

Hennep is brandbaar en daarom worden soms brandvertragende middelen toegevoegd.

Houtvezelisolatie:

Houtvezelisolatie is een natuurproduct dat wordt gemaakt uit de reststroom van de houtindustrie. De houtvezel zelf heeft een een lage economische waarde maar wordt omgezet in een kwalitatief hoogwaardig isolatiemateriaal. Met enkel een natuurlijke bindmiddel worden de vezels verbonden tot maatvast, strak en homogeen isolatiemateriaal.
Houtwol isolatie platen beschermen zowel tegen de kou in de winter als tegen de hitte in de zomer. Daarnaast is houtwol uitstekende in het isoleren van geluid, is het dampopen en vochtregulerend en is daardoor geschikt voor isolatie van gevels en scheidingswanden.

Schapenwol isolatie:

Schapenwol is damp-open, vochtregulerend, brand niet en heeft een lucht zuiverende werking. Daarnaast is schapenwol ook zeer goed als akoestisch isolatiemateriaal. Schapenwol heeft de unieke eigenschap dat het zelfs isoleert bij een hoge luchtvochtigheid, het kan 1/3 van zijn eigen gewicht aan vocht opnemen zonder aan isolatiewaarde te verliezen. Schapenwol isolatie is daarmee dan ook uitermate geschikt voor damp open bouwen en het isoleren van historische gebouwen!

Circulaire katoenisolatie:

Een groot deel van alle ingezamelde, maar niet meer herdraagbare kleding, wordt na sortering thans geupcycled tot hoogwaardige isolatiemateriaal. De lokaal ingezamelde kleding wordt in sociale werkplaatsen gesorteerd en vervolgens gewassen en verwerkt tot hoogwaardige isolatie en is geschikt voor de isolatie van dak, zolder en verdiepingsvloeren.
 

Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 08-06-2020

 

 
klik hier om naar boven te gaan


 

 

 extra informatie behorende bij:
Algemeen:
klik hier om naar boven te gaan

Zeegras op de Veluwe.

bron:  artikel uit tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

artikel
artikel
klik hier om naar boven te gaan