Houten balklaag verankering: Bouwkundig detailleren

Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:

Houten balklaag verankering.

Voor de volgende onderwerpen betreffende de houten balklaag ga naar:

algemeen;
balklaagverankering;
sierankers;

Algemeen:

Zoals bij "Houten balklaag vloeren reeds is gezegd is de secundaire functie van een vloer het verkleinen van de kniklengte van zijn dragende muren.
Deze koppeling van de muren om de kniklengte te verkleinen geschiedt bij houten vloeren via de verankering aan de balken. Hierbij moeten we niet uit het oog verliezen dat, in de traditionele bouw met gemetselde muren, de kniklengte mede bepaald wordt door de dikte van de muur, de eventuele toegepaste muurverzwaringen, de aanwezige haaks op de muur staande en hieraan gekoppelde overige binnenwanden, de aanwezige raam- en deuropeningen, etc.

het onderdeel "Metselwerk verbanden - algemeen"

Let op! In oude panden zijn de hierboven genoemde tussenmuren gesloopt, ankers verdwenen, moerbalken gekrompen, balkkoppen waaraan nog wel ankers aan zitten verrot, etc.
Houdt daarom bij elke ingrijpende wijziging hier rekening mee, dat voorkomt een hoop ellende.
het onderwerp "Stabiliteit bij traditioneel gebouwde bouwwerken" van het onderdeel "Stabiliteit"

Verankerd moeten worden:

Alle moerbalken bij moer- en kinderbinten balklagen;

Alle stalen balken die als onderslag dienen;

Alle raveelbalken;

Alle strijkbalken indien balken langer dan 2500;

Alle overblijvende balken minimaal om en om verankeren.

Bij begane grondvloeren, zonder onderliggende kelder, is door de geringe muurhoogte geen knikgevaar aanwezig en deze vloeren behoeven daarom meestal geen verankering.

Bij kelders ligt het probleem net andersom. Daar waar gevels de neiging hebben om naar buiten uit te buiken (de belasting ligt namelijk aan de binnenzijde van de muur) worden kelders juist naar binnen gedrukt door de omliggende grond/water belasting.
Dit probleem wordt/werd via zwaarder uitgevoerde wanden opgelost.
het onderdeel "Kelders algemeen"

Balklaagverankering:

Schootankers:

Schootankers (al of niet bewerkt als sieranker) komen voor bij massieve steensmuren en zijn dus zichtbaar aan de buitenzijde van de gevel, tenzij uitgevoerd als z.g. blindanker.
Bij de standaard schootanker is onderin meestal een kruis- of diagonaal merk geslagen. Volgens de toenmalige traditie is een anker met een kruis een katholiek anker en die met het diagonaal een protestants anker.

schootanker
bron bovenstaande afbeeldingen: Jellema (19??) en smederijharmstruik.nl

(foto Molenwal Culemborg 2015) Links en rechts de standaard schootanker en in het midden een sieranker.

Blindankers:

Blindankers, toegepast bij gestucte buitenmuren, kunnen veel schade veroorzaken aan het muurwerk, maar ook zorgen voor gevaarlijke situaties (uitvallen van b.v. schollen metselwerk).

foto Papesteeg Culemborg 2015 - 2 x blindanker (links en rechts van kozijn)

haakanker

Haakankers:

Haakankers komen voor bij spouwmuren en koppelen de binnenspouwbladen.
De buitenspouwbladen worden via de spouwankers aan de binnenspouwbladen gekoppeld.
Haakankers zijn daarom niet zichtbaar in de buitengevel.
Door de invoering van de spouwmuur zijn de schootankers derhalve grotendeels uit het straatbeeld verdwenen.

strijkbalkanker

Strijkbalkankers:

Strijkbalkankers zijn de ankers die voor de koppeling van de muren evenwijdig aan de balklaag zorgen.
Aan de binnenzijde ziten ze boven op de strijkbalk en de daarnaast gelegen volgende balk. Aan de buitenzijde kunnen ze zijn uitgevoerd als schoot-, sier-, blind- en/of haakanker.